BURSA ŞEHİR HASTANESİ

İdrar yollarına hastalık yapıcı mikropların bulaşması sonucunda idrar yolu enfeksiyonu görülmekte olup, tedavisi için geniş spektrumlu antibiyotikler kullanılabilir.

İdrar yolları böbrek, üreter (böbreklerden mesaneye giden idrar kanalı), mesane (idrar torbası), üretra (idrar torbasından vücut dışına kadar giden idrar yolu)'dan oluşur. İdrar yollarının çeşitli patojenlerle (hastalık yapıcı mikroplar) karşılaşması halinde idrar yolu enfeksiyonu meydana gelir.

Bu duruma bakteriler, virüsler, parazitler, mantarlar neden olurken en sık karşılaşılan hastalık yapıcı mikroplar ise bakterilerdir.

Escherichia coli (en sık), klebsiella pneumanie, enterobacter, cinsel aktif kadınlarda staphylococcus saprophyticus, enterobacter, herpes simplex virus, micoplasma pneumanie gibi organizmalar idrar yolu enfeksiyonunda en sık görülen mikroorganizmalardır.

Akut (ani gelişen) ve kronik (uzun süreli tedavi gerektiren) formları vardır.

Böbrek kaynaklı ağrılar genellikle böğürde hissedilir. Böğür, göğüs kafesinin altında, koltuk altı ile kalça arasında kalan vücudun her iki yanındaki bölgelere denir. Yani belinizin, gövdenizin yan kısımlarıdır. Künt bir ağrıdır. Ağrı tek veya çift taraflı olabilir. Böbrek taşı ağrıları ise renal kolik şeklindedir. Bu ağrı şiddetli ve kıvrandırıcıdır, böğürden başlayıp alt karın ve genital bölgelere yayılabilir. Kıvrandırıcı olmasının sebebi renal kolik ağrısı çeken hastanın ağrıyı rahatlatmak için sürekli pozisyon değiştirmesidir. Künt böğür ağrısında ise hasta uzanır ve hareket etmemeye çalışır çünkü hareket ağrıyı arttırır.

Mesane ağrısının hissedildiği bölge tıpta suprapubik bölge olarak adlandırılır. Genel olarak suprapubik bölge, göbek deliği altındaki karın bölgesini ifade etmek için kullanılır. Bu bölge mesanenin olduğu ve ağrısının genel olarak hissedildiği bölgedir. Ancak bu bölgede bağırsak ile ilgili ağrılar da hissedilebilmektedir.

Prostat idrar torbasının çıkışında yer alan, başlıca işlevi, üreme ile ilgili olan 18-20 gramlık bir salgı bezidir. İçinden işeme kanalı geçen ve yaşlanmayla birlikte erkeklerin çoğunda boyut olarak büyüme gösteren prostat, normal boyutlarının üzerine çıktığında her erkekte benzer bir yol izlemez. Bazı erkeklerde prostat içinden geçen idrar kanalına doğru büyüme olurken, bazı erkeklerde de idrar torbasının içine doğru büyüme gerçekleşir. Bu tip büyümelerde, ultrason görüntülerinde prostat hafif büyümüş olarak görünürken hastada ciddi şikayetler oluşabilir. Prostatın dışarıya doğru genişlediği durumlarda ise prostat çok büyük olmasına rağmen hastada aynı oranda şikayet oluşmaz.

Erkeklerde prostat, ergenliğin erken döneminde büyür (2 katına çıkar). 25 yaşından sonra tüm erkeklere prostat, farklı şekillerde olmak üzere büyür. Prostat büyümesinin sebepleri günümüzde halen tam olarak bilinmemekte, erkeklik hormonu (testosteron) ve östrojenin bu büyüme üzerine ciddi bir rolü bulunduğu düşünülmektedir. Prostat bezi, erkeklerde 30’lu yaşlarda büyümeye başlar ve yaşamın sonuna kadar sürer. 50 yaşın üzerindeki erkeklerin yarısında prostat büyümesi görülürken, 60 yaş sonrası bu oran %65’e çıkmaktadır. 80’li yaşlarla birlikte de büyüme oranı %90’ı geçmektedir. Bu hastaların önemli bir bölümü ilaç tedavisi ya da ameliyat ile takip edilmektedir.

Hem erkek hem kadınlarda iftar yolunda iltihap kasık ağrısına sebep olur. Kramp tarzında ağrılarla kendini gösteren ağrıların idrarda yanma, idrar yaparken zorlanma ile birliktelik göstermesi durumunda idrar yollarında iltihaptan şüphe edilebilir.

Hamileliğe direkt engel bir durum değildir. Ancak bir kadının gebe kalmadan önce veya gebeyken idrar yolu enfeksiyonu geçiriyorsa mutlaka tedavi olması gerekir. Çünkü vajinal yoldan ilerleyerek bebeğin içinde bulunduğu zara zarar verebilir, erken doğuma, düşük doğum ağırlıklı bebeğe neden olabilir, vajinal doğum sırasında bebeğe bulaşabilir, bebekte enfeksiyona neden olabilir.

Varikosel testisten (yumurta) kirli kanı uzaklaştıran toplar damarların (venlerin) anormal genişlemesi sonucunda oluşan durumdur. Halk arasında yaygın olarak bilinen ve bacaklarda görülen anormal damar genişlemesi-varis’i, testislerde oluşan varikosele benzetebiliriz.

Sonuçta testislerde biriken kirli kan ısı artışına ve bu kan kan içindeki atık ürünler testis fonksiyonlarında bozulmaya sebep olur. Sonuçta kasığa vuran ağrı veya rahatsızlık hissi, etkilenen testisin boyutlarında küçülme, yumuşama, sperm değerlerinde bozulma ve erkeklik hormonu düzeylerinde düşmeye sebep olabilir.

Öncelikle bilinmesi gereken maalesef varikoselin ilaçla tedavisi yoktur. Sperm değerlerinde bozulma olan hastalarda bu durumu varikosel dışında bir sebeple açıklanamıyorsa mikroskobik varikoselektomi ameliyatı önerilir. Çocuk sahibi olamayan çiftlerin araştırılmasında sperm değerleri bozulmuş olanlarda yapılan varikoselektomi operasyonu doğal yollardan çocuk sahibi olma potansiyelini-şansını artırır.

Sperm parametreleri normal olsa bile çocuk sahibi olamayan çiftlerde DNA hasarı tespit edilirse varikoselektomi önerilebilir. Varikoselektomi sonrası sperm değerlerinde düzelme ve sperm DNA hasarında düzelme-iyileşme gözlenir. Varikoselektomi yardımcı üreme yöntemlerinin de başarı şansını artırmaktadır.

Varikosel özellikle genç ve gün boyu aktif ayakta çalışan kişilerde (öğretmen, polis, tezgahtar gibi) yaşam kalitesini bozan testis ağrısına sebep olabilir. Ancak bu ağrı cerrahi sonrası hastaların %48-90 oranında geçmektedir. Yüksek başarı şansından dolayı önceden detaylı bilgilendirme yapılarak cerrahi tedavi bu hastalara da önerilmektedir.

Böbrek taşının en sık belirtisi şiddetli yan ağrısıdır. Bu ağrının tipi kolik (ara ara artıp azalan kramp) tarzdadır. Ağrı daha çok sırtta ve genital bölgede (kadınlarda labialar, erkeklerde testislerde) oluşur. Böbreklerde bulunmasına rağmen taş kasık çevresinde ağrıya neden olabilir.

Sıcak havalarda susuz kaldığınızda ya da bir ay oruç tuttuğunuzda sağlıklı böbrekler durumu idare edebilir. Ancak yeterince su içmemek üriner sistem enfeksiyonları riskini arttırdığı için ilerleyen dönemde böbrek ağrısı yapabilir. Ayrıca yeterince su içmemek böbrekte taş oluşumuna yol açabilir. Böbrek taşları da böbrek ağrısı sebebidir.

Adet döngüsü normal bir düzende olması gereken düzenden şaştığı zaman vücudun belirtiler verdiği bir durumdur. Adet gecikmesi kadınlarda stres ve ağrıya sebep olabilir. Normal zamanda atılması gereken yumurta atılamadığı zaman kasıklarda ağrı hissedilebilir. Adet gecikmesi sonrası kasık ağrısı gebelik belirtisi de olabileceği için doktora başvurulması gerekir.

Sık idrara çıkma sorununu engellemek için öncelikle hastanın bir uzman tarafından muayene edilmesi ve bu problemi tetikleyen hastalığın teşhis edilmesi gerekir. Ardından altta yatan hastalığın iyileştirilmesi için önerilen tedavi, hekim tarafından belirtilen şekilde ve planlanan süre boyunca sürdürülmelidir. Bu süre zarfında aşırı alkol ve kafein tüketiminden kaçınmak, uzun süre idrarı tutmamak, yeterli sıvı tüketmek, stresten kaçınmak ve lifli gıdalar tüketmek gibi uygulamalarla semptomları önlemek mümkün olacaktır.