ERCP

ERCP nedir? ERCP (Endoskopik Retrograd Kolanjiyo Pankreatografi) özel üretilmiş bir endoskop ile duodenum'a (onikiparmak barsağı) açılan safra yollarına yapılan müdahaledir. Bu müdahale tanı ya da tedavi amacı ile uygulanabilir.

ERCP nasıl yapılır? Endoskopi ile ağız yolundan girilerek yemek borusu ve mide geçilir ve dodenuma ulaşılır. Duodenumda bulunan milimetrik safra yolu ağzına endoskop içinden geçirilen ince bir kanülle girilir ve safra yollarının içine röntgen cihazından görülebilen kontrast madde verilir. Bu sırada röntgen cihazı ile elde edilen görüntü sayesinde safra yollarında bulunan taş, tümör, darlık gibi anormallikler tanınır. Safra yollarına müdahale düşünülüyorsa, ucunda tel bulunan bir başka kanül ile, safra yolları girişi elektrokoter aracılığıyla elektriksel olarak kesilerek genişletilir. Örneğin safra taşı varsa, basket ya da balon kateter endoskopun içinden geçirilir ve taş yakalanarak ya da çekilerek çıkartılır. Safra akımını engelleyen tümör ya da darlık gibi durumlarda bir balon ile bu darlık giderilebilir, ya da darlık bölgesine bir stent yerleştirilerek safra akışı sağlanır. İşlem süresi sıklıkla 20-30 dakika kadardır. Başarılı bir işlem sonrası hasta aynı gün ya da sonraki gün normal yaşamına döner.

ERCP hangi durumlarda yapılır? En sık ERCP yapılma nedeni safra yollarında taş bulunmasıdır. Safra kesesinde oluşan taşın buradan ana safra kanalına düşmesi sonucu ortaya çıkan tıkanıklığı gidermek için yapılır. Bunun dışında safra yolları ve pankreas tümörleri, safra yolları darlığı, safra yollarından kaçak olması (özellikle cerrahi girişimler sonrası), bazı pankreas hastalıkları ERCP endikasyonlarını oluşturur.
 
ERCP'nin alternatifleri var mıdır? Yukarıda sayılan hastalıklarda cerrahi girişim de bir tedavi yöntemi olarak uygulanır. Ancak bu bölge cerrahi girişim açısından zorluklar içerir ve açık cerrahi girişim sonrası komplikasyon riski ERCP ye göre çok daha yüksektir ve hastanın günlerce hastanede yatışı gerekir. ERCP'nin komplikasyonları nelerdir? İşlem genel olarak güvenli olmakla birlikte, ERCP'nin de bazı komplikasyonları vardır. Bu komplikasyonların en önemlileri pankreas bezinin iltihaplanması (pankreatit), eletriksel kesi sırasında ortaya çıkan kanama ya da barsak delinmesidir. Çoğu kez bu komplikasyonlar endoskopik müdahale ile giderilebilse de, seyrek olarak cerrahi girişim gerekebilir ve hastanede yatarak tedavi uygulanabilir. Bazen anatomik ya da teknik nedenlerle işlem başarısız kalabilir. Deneyimli ellerde ERCP işlemi %95'in üzerinde başarılı ve güvenlidir. Bütün bu risklere karşın ERCP yukarıda sayılan hastalıklarda ve özellikle safra yollarına düşen taş durumlarında en güvenli girişimdir ve safra yollarına yapılacak müdahalalerde ilk seçenektir.